Pasi Ukraina u lejoi meshkujve nga mosha 18 deri në 22 vjeç të largoheshin nga vendi, një numër gjithnjë e në rritje i tyre po vijnë në Gjermani. DW bisedoi për motivet e tyre.

Gati 1.3 milionë refugjatë ukrainas kanë ardhur në Gjermani gjatë luftës agresore të Rusisë kundër Ukrainës.  Në fillim të tetorit 1.293.672 persona ishin regjistruar në Regjistrin Qendror të të Huajve. Atyre iu është dhënë mbrojtje e përkohshme që nga shkurti i vitit 2022. Deri më tani, refugjatët kanë qenë kryesisht gra ukrainase me fëmijë ose pensionistë. Tani duket se po vijnë më shumë refugjatë – veçanërisht burra nën 22 vjeç.

Arsyeja për këtë është ndryshimi në rregulloret e kalimit kufitar nga qeveria ukrainase. Që nga 28 gushti, burrat e moshës 18 deri në 22 vjeç lejohen të largohen nga vendi pa kufizime. Sipas Ministrisë së Brendshme, kjo ka çuar në një rritje dramatike të numrit të burrave ukrainas të kësaj grupmoshe që regjistrohen në Gjermani – nga afërsisht 100 në pothuajse 1.000 në javë, një rritje dhjetëfish.

Mjaft ukrainas të rinj largohen

Edhe një qendër këshillimi për refugjatët në Berlin konfirmon gjithashtu se është vizituar nga shumë të rinj nga Ukraina që nga shtatori. “Deri më tani, burrat e kësaj grupmoshe nuk ishin aq të prezentë midis njerëzve që ne ndihmojmë”, thotë Elina Waehner, koordinatore e qendrës së këshillimit në Berlin, ku në shtator u mbajtën më shumë se 440 konsultime – 13 përqind e tyre me të rinj. Sipas qendrës së këshillimit, kjo është një rritje e qartë krahasuar me 0.1 përqind në verë. Shumica e tyre fillimisht duan të sigurojnë qëndrimin e tyre në Gjermani me një status mbrojtjeje të përkohshëm në mënyrë që më pas të kërkojnë një vend në universitet ose një punë.

Maksym: “Kam ardhur me synim shkollimin”

Një nga ata që shfrytëzoi rastin për t’u larguar nga Ukraina është Maksymi 20-vjeçar nga Kievi. Ai ka ardhur së fundmi në Berlin – është hera e tij e parë jashtë vendit. Ndërsa shëtit nëpër Alexanderplatz, mezi i përmban emocionet: “Jam plotësisht i emocionuar! Gëzimi im është i pakufishëm, sepse e di që kjo është bileta ime për të ardhmen.”

Maksym ka aplikuar tashmë për mbrojtje të përkohshme dhe është strehuar në një kamp. Tani ai dëshiron të mësojë gjermanisht, pastaj të studiojë ose të punojë. “Erdha këtu për t’u arsimuar, nëse jo si inxhinier elektrik, atëherë në një profesion që përmirëson cilësinë e jetës së njerëzve dhe e bën këtë vend një vend më të mirë”, thotë ai.

Gjatë dy viteve të fundit, Maksym ka punuar si postier në Kiev. Babai ka vdekur shtatë vjet më parë, nga kjo kohë ai jeton vetëm me nënën e tij, e cila punon si pastruese. “Edhe unë erdha në Gjermani për të ndihmuar nënën time”, shpjegon Maksym.

Serhij: “Në moshën 23 ose 24 vjeç, je në një lloj zone të ndërmjetme.”

Serhiy, 22 vjeç, i cili gjithashtu ka ardhur së fundmi në Gjermani, është me origjinë nga rajoni i Donbasit dhe ka ikur nga lufta e Rusisë që nga viti 2014. Në Donjetsk, ai jetoi vetëm dy kilometra larg aeroportit dhe e përjetoi shpërthimin e luftës nga afër si fëmijë. Më vonë u transferua në qytetin Shakhtarske në rajonin e Dnipropetrovskit. Gjatë viteve të shkollës, ai ndiqte rregullisht shërbesat e kishës protestante dhe njëkohësisht zbuloi pasionin e tij për prodhimin dhe regjinë e videove.

Vendimi për t’u larguar nga Ukraina ishte i vështirë për të, thotë Serhiy. Mundësitë ligjore që burrat të largohen nga vendi janë të kufizuara dhe kjo bëhet edhe më e komplikuar pas moshës 22 vjeç. Ai e kuptoi se ky ishte shansi i tij i fundit për t’u larguar ligjërisht. “Në moshën 23 ose 24 vjeç, je në një lloj zone të ndërmjetme. Nuk mund thjesht të largohesh, por as të fshihesh, dhe në të njëjtën kohë, rekrutimi në ushtri po afrohet gjithnjë e më shumë”, thotë ai. Në Ukrainë, vendosja në luftë është e mundur që nga mosha 25 vjeç.

Serhiy ka miq në Gjermani që janë larguar më parë nga Ukraina. Kjo është arsyeja pse ai vendosi të shkojë edhe në Gjermani, ku po vendoset tani. Ai po plotëson aplikime dhe po kërkon një punë që të mund të marrë me qira një apartament.

Viktor: “Mosha e rekrutimit mund të ulet”

Viktori, 18 vjeç, nga fshati Hryhorivka në rajonin e Kievit, mbërriti në Berlin me të dashurën e tij në fund të gushtit, ku aplikuan për mbrojtje të përkohshme. Nga Berlini, Viktori po vazhdon studimet e tij online në Universitetin e Kulturës së Kievit dhe ëndërron të bëhet aktor.

Fillimisht ai kishte dashur të largohej para ditëlindjes së tij të 18-të, por hezitoi. Në fund u largua nga Ukraina nga “frika e luftës” dhe “frika e rekrutimit”. Ndërsa burrat nën 25 vjeç nuk rekrutohen aktualisht, ai thotë se kjo mund të ndryshojë në çdo kohë. “Kam lexuar raporte se mosha e rekrutimit mund të ulet. Në vendin tonë, mund të miratohen të gjitha llojet e ligjeve, përfshirë edhe atë që lejon rekrutimin në moshën 18 vjeç”, thotë Viktori.

Së pari ai dëshiron të mësojë gjermanisht, pastaj të gjejë një vend në universitet ose të gjejë një punë. Por për momentin ka vështirësi: “Çdo gjë këtu është shumë burokratike dhe vuan nga barriera gjuhësore.”

Ngritja e një të ardhmeje në Gjermani

Vendimi për të lejuar burrat nën 22 vjeç të largohen nga Ukraina ka shkaktuar reagime të përziera. Kritikët argumentojnë se Ukraina nuk mund të përballojë humbjen e brezit të saj të ri, veçanërisht gjatë kohës së mobilizimit. Në mediat sociale, të rinjtë që largohen nga vendi shpesh etiketohen si “dezertorë” ose “tradhtarë”, edhe pse largohen ligjërisht.

“Miqtë e mi në Ukrainë janë të lumtur për mua”, thotë Maksym, duke shtuar, se “as ata që shërbejnë në ushtrinë ukrainase nuk më thanë se po e braktisja vendin dhe se do të më duhej të luftoja”.

Pavarësisht rrethanave të ndryshme, të tre të rinjtë – Maksym, Serhij dhe Viktori – tani duan të ndërtojnë një jetë për veten e tyre në Gjermani. Sipas anketave të fundit, më shumë se një në pesë adoleshentë ukrainas dëshiron të shpërngulet jashtë vendit, ndërsa 52 përqind duan të qëndrojnë në Ukrainë. /DW