Libër që prek shpirtin, që qetëson mendjen
Të nderuar familjarë, miq dhe mikesha të Labinotës,
Ju faleminderit për pritjen dhe për pjesëmarrjen në këtë festë të librit!
Për këtë libër të vogël do të mund të shkruaja më gjatë sesa që kam shkruar, por për këtë përurim kam veçuar me të veçantat e këtij libri.
“Bëhu kaktus i vetvetes” është libri i një zemre që ka mësuar të flasë edhe kur fjala djeg, dhemb dhe ngjitet në grykë. Në esetë e këtij libri Labinota Halimi Ramadani ndërton një udhëtim të brendshëm, të përndritshëm dhe të ndershëm, ku njeriu përballet me kujtimet, mungesat dhe plagët e veta për ta rigjetur veten në një formë më të pjekur, më të qetë, më të pranuar. Ky është një libër që nuk flet me zë të lartë, por dëgjohet thellë. Zëri i autores është zëri i njeriut që ka përjetuar, që ka duruar, por që nuk është thyer.
Në faqet e këtij libri autorja shkruan për babanë dhe për nënën, për rrënjët që e kanë formuar dhe për degët që janë rritur larg; për dashuritë që mbeten pezull, për dhimbjet që nuk kërkojnë më shpjegim, por vetëm pranimin e qetë të asaj që ka qenë.
Në çdo tekst ndihet një përpjekje e brendshme për ta gjetur kuptimin në mes të humbjeve, një dëshirë për ta përqafuar jetën me të gjitha kontradiktat e saj.
Metafora e kaktusit e përshkon tërë librin si një fije e padukshme që lidh tekstet mes vete. Kaktusi është simbol i qëndrueshmërisë, i jetës që di të mbijetojë në shkretëtirë, i bukurisë që lulëzon edhe në mungesë të ujit. Kështu, edhe njeriu, veçanërisht gruaja, në universin e Halimit mëson të qëndrojë e vetme, e gjallë, e heshtur dhe e fortë.
Kjo metaforë e bën librin një manifest për qëndresën, për aftësinë njerëzore për të mos u dorëzuar para dhimbjes, për ta kthyer përvojën në dije dhe plagën në urtësi.
Esetë janë të shkurtra, por me një peshë të madhe ndjesie. Ato lexohen si fragmente ditari shpirtëror, por kanë edhe një dimension të përgjithshëm që i flet çdo lexuesi. Halimi shkruan me një gjuhë të qetë, të kthjellët dhe të sinqertë, duke bashkuar intimen me universalen, përvojën personale me ndjesinë kolektive. Në këtë qetësi të stilit fshihet një revoltë e butë, një thirrje për të mos u dorëzuar.
Në çdo tekst ndihet përpjekja për ta kuptuar jetën jo përmes arsyes, por përmes pranimit. Dhe pikërisht këtu qëndron bukuria e këtij libri: në aftësinë për ta kthyer dhimbjen në urtësi, në dashuri, në pranim.
“Bëhu kaktus i vetvetes” nuk është vetëm një libër eseistik. Ai është një udhërrëfim shpirtëror, një thirrje e qetë për t’u ndalur dhe për ta dëgjuar veten, për ta pranuar atë që jemi, me të gjitha brishtësitë dhe dritat tona.
Është një kujtesë se forca më e madhe lind pikërisht brenda nesh, kur ndalemi së luftuari kundër dhimbjes dhe fillojmë ta pranojmë atë si pjesë të jetës.
Ky libër i Labinotës është një testament për qëndresën, kujtesën dhe dashurinë njerëzore, një rrëfim që shëron ngadalë, pa bujë, si drita që hyn nga një dritare e vogël në mëngjes.
Lexuesi largohet nga ky libër me ndjesinë se edhe në shkretëtirë mund të ketë jetë, se edhe në heshtje mund të gjendet një zë, se edhe në dhimbje mund të fshihet një formë dashurie.
Kështu, “Bëhu kaktus i vetvetes” është një libër për shpirtin modern, për njeriun që kërkon paqe në vetvete, për gruan që mëson të lulëzojë në vetmi dhe për secilin prej nesh që, pavarësisht gjithçkaje që përjetojmë, ende beson te forca e brendshme që na mban gjallë.
“Bëhu kaktus i vetvetes” është një rrëfim i thellë për përballjen me dhimbjen, mungesën dhe ringritjen shpirtërore. Nuk është thjesht një përmbledhje tekstesh meditative, por një udhëtim poetik nëpër shtresat më të brishta të përvojës njerëzore, ku fjalët bëhen plagë, por edhe shërim.
Nëpërmjet një strukture të ndarë në një sërë esesh të ndjera e të ndërtuara me kujdes, që nisin me “Trashëgimia shpirtërore nga babai im ‘Muhaxheri’” dhe përfundojnë me “Një zemër e çaluar”, autorja ndërton një mozaik ndjenjash që lëvizin mes kujtesës, vetmisë dhe dashurisë.
Këto ese janë si dritare të vogla që hapen drejt jetës: në to përfshihen portrete familjare (“Po ku ka si ti moj nënë?”, “Pa nënën”), rrëfime për brendinë e gruas (“Nga një nënë që s’u bë kurrë”, “Unë para se të bëhesha kjo që jam”), si dhe reflektime universale për qenien dhe kohën (“Vetmia është mbretëria ime”, “Bosh”, “Mëkat”).
Në qendër të gjithë librit qëndron metafora e kaktusit – simbol i qëndresës, i forcës që lind nga mungesa, i bukurisë që lulëzon edhe në kushte të pamundura. Kaktusi i Halimit është vetë njeriu që mëson të mbijetojë në shkretëtirën e përditshmërisë moderne; është gruaja që e përballon jetën pa maska, me një ndershmëri që shpesh dhemb.
Në ese si “U lodha duke e mbajtur veten” dhe “Dhimbja ime ka emër, por nuk do ta them më”, autorja përshkruan me thjeshtësi të ndjeshme lodhjen e shpirtit që përpiqet të qëndrojë i fortë. Në esetë “I falënderova edhe plagët” dhe “Gëzimi im nuk bërtet, por ndriçon”, ajo arrin ta përmbysë përjetimin e dhimbjes duke e kthyer në urtësi, në një formë të heshtur pajtimi me vetveten.
Në secilën faqe lexuesi e gjen diku vetveten: një kujtim, një frikë, një dashuri të harruar, një ndjesi që s’e ka ditur se e ka.
Në një kohë kur fjala shpesh humbet vlerën e saj, ky libër e rikthen atë në rolin e saj më fisnik: si mjet shërimi dhe kuptimi.
“Bëhu kaktus i vetvetes” është një ftesë për të mos kërkuar përsosmëri, por pranim; për të mos ikur nga dhimbja, por për ta përqafuar si pjesë të domosdoshme të rritjes. Dhe, në fund, në heshtjen e këtij libri ndriçon një dritë e butë: drita e një zemre që ka mësuar të qëndrojë, të durojë dhe, mbi të gjitha, të dashurojë përsëri.
Nderime dhe respekt për Labinotën që, duke rrëfyer për shpirtin dhe trupin e vet, emocionoi shpirtin dhe mendjen tonë.
Fjala e redaktorit të librit, Berat Armagedoni, në përurimin e librit “Bëhu kaktus i vetvetes” të autores Labinota Halimi Ramadani, mbrëmë në Shtëpinë e Kulturës në shtime.



