Cili vend evropian ka më shumë festa zyrtare?
Një propozim i guximshëm nga kryeministri francez François Bayrou për të hequr dy festa zyrtare në kalendarin kombëtar ka ndezur debat në Francë dhe më gjerë në Evropë mbi balancën mes punës dhe pushimit.
Sipas Bayrou, popullsia franceze duhet të punojë më shumë për të nxitur rritjen ekonomike, ndërsa heqja e dy ditëve pushimi – përkatësisht së hënës së Pashkëve dhe 8 majit – do të përkthehej në rritje aktiviteti dhe 44 miliardë euro kursime.
“E gjithë Franca duhet të prodhojë më shumë që situata ekonomike të përmirësohet,” tha ai në një konferencë për shtyp më 15 korrik. Megjithatë, sipas Institutit Kombëtar të Statistikave, ndikimi në rritjen ekonomike do të ishte minimal – rreth 0.06%.
Propozimi ka hapur një debat të gjerë publik dhe politik mbi vendin që zë Franca në krahasim me shtetet e tjera evropiane për nga numri i festave zyrtare. Aktualisht, Franca ka 11 ditë pushimi zyrtar në vit – një shifër mesatare në nivel kontinental – por heqja e dy ditëve do ta vendoste atë ndër vendet me më pak festa, si Gjermania, Danimarka apo Holanda.
Krahasimet tregojnë se vendet si Qiproja, Bullgaria dhe Spanja ofrojnë 14 deri në 15 festa zyrtare në vit, ndërsa Mbretëria e Bashkuar, në disa rajone si Anglia dhe Uellsi, jep vetëm tetë. Ndërkohë, disa vende kompensojnë festat që bien në fundjavë me ditë zëvendësuese, praktikë që Franca nuk e aplikon.
Bayrou nuk është i pari që propozon shkurtime të tilla. Danimarka hoqi një festë fetare në vitin 2023 për të rritur shpenzimet e mbrojtjes, ndërsa Portugalia pezulloi katër festa në 2013 si pjesë e masave shtrënguese financiare – një vendim që u rikthye në vitin 2016 pas reagimeve negative.
Debati në Francë po shtrihet përtej pushimeve zyrtare, duke përfshirë të gjithë dimensionin e orarit të punës, produktivitetit dhe mirëqenies. Sipas analizave të fundit, vende si Shqipëria, Malta dhe Andorra ofrojnë më shumë ditë leje vjetore, ndërsa Franca mbetet në mesin e sipërm të listës evropiane.
Ndërsa qeveria franceze synon të rifokusojë prioritetet ekonomike, mbetet për t’u parë nëse propozimi i Bayrou-t do të gjejë mbështetje politike apo do të shtojë zemërimin e një popullsie që tradicionalisht e vlerëson kohën e lirë dhe të drejtën për pushim.
