I shtrirë në tokë, e vetmja dobësi që kërcënon të heqë dorë nga pozicioni i tij është shtëllunga e ajrit që ai nxjerr në heshtje në pyllin e akullt të Estonisë. Pastaj vjen thirrja shurdhuese për të sulmuar.

25-vjeçari ngrihet në këmbë. Duke formuar një linjë me vëllezërit e tij në krahë, Toivo Saabas lidhet përmes pemëve drejt kufirit rus.

Teksa ai përparon në zhurmën e zjarrit të armikut, i diplomuari për inxhinieri mekanike në Universitetin e Southampton e di se një ditë e gjithë kjo mund të jetë e vërtetë.

“Ne jemi gati për çdo gjë që vjen në Estoni dhe jemi gati të mbrojmë vendin”.

Toivo, nga kryeqyteti Talini, është ndër të rinjtë estonezë që i nënshtrohen shërbimit të tyre ushtarak – një detyrë që kërkohet të kryejnë të gjithë meshkujt mbi 18 vjeç.

Për gratë, është vullnetare.

Ndërsa Lufta e Ftohtë përfundoi dhe marrëdhëniet me Rusinë post-sovjetike u ngrohën në vitet 1990, rekrutimi u duk i dorëzuar në histori në shumë pjesë të Evropës.

Por jo në Estoni, ku do të kishte qenë e pamundur që dhimbja kolektive e pushtimit dhe e dëbimit të ishte zbehur.

Dhe tani, pas pushtimit në shkallë të plotë të Ukrainës nga presidenti rus Vladimir Putin, rekrutimi po riniset dhe po zgjerohet në të gjithë Evropën, me ata që jetojnë në pragun e Rusisë duke u kërkuar aleatëve të tyre të NATO-s më larg, përfshirë Mbretërinë e Bashkuar, të ndjekin shembullin.

Këtë javë Norvegjia njoftoi se po rriste numrin e ushtarëve të rekrutuar pasi Danimarka tha muajin e kaluar se synon të zgjasë rekrutim për gratë dhe të rrisë kohëzgjatjen e shërbimit.

Letonia dhe Suedia kohët e fundit rifilluan shërbimin ushtarak dhe Lituania e riktheu atë pas aneksimit të Krimesë nga Rusia në vitin 2014.

Toivo ka shpjeguar se trajnimi ka qenë përvoja më e vështirë e jetës së tij.

“Por në fund, është shërbim për vendin tuaj. Të jesh i përgatitur për çdo gjë është më mirë sesa të largohesh fshehurazi dhe të përpiqesh t’i shmangesh këtij shërbimi”.

Shiu është kthyer në breshër dhe më pas në borë brenda pak minutash.

Të gjithë janë të njomur deri në lëkurë. Por ndërsa simulimi përfundon, lehtësimi çon shpejt në biseda të animuara dhe të qeshura duke eklipsuar vështirësitë e orëve të mëparshme.

“Janë rekrutët në Ukrainë për të cilët më vjen keq”, thotë kapiteni Mikk Haabma i cili mbikëqyr procedurat.

“Ata po luftojnë për jetën e tyre”.

Ai thotë se “vendi ynë bazohet në rezerva dhe këta djem janë duke i mbushur vendet gjatë gjithë kohës”.

Por gjithashtu, ata po marrin aftësitë për t’ia dalë mbanë në jetë – veçanërisht duke ndërtuar besimin e tyre.

“Në disa javë nga tani, këta djem do të jenë gati për të luftuar armikun”.

Në fund kemi NATO-n

Rusia nuk ka sulmuar kurrë një vend brenda NATO-s, pakti i mbrojtjes kolektive të të cilit do të thotë se një sulm ndaj një anëtari përbën një sulm ndaj të gjithëve.

Në të vërtetë, Kremlini tallet me sugjerimet që mund të ketë.

Tre vende të NATO-s – Britania e Madhe, SHBA dhe Franca – kanë secili armë bërthamore, ashtu si Rusia, kështu që do të kishte shqetësime për rrezikun e përshkallëzimit bërthamor si rezultat i një konflikti të tillë.

Megjithatë, nëse rusët do të sulmonin, me çfarë do të përballeshin?

“Një disfatë masive”. përgjigjet kapiteni Haabma.

“Sigurisht, ata i kanë numrat, por në fund në një nivel strategjik ne kemi NATO-n dhe epërsinë teknike”.

Aleanca ushtarake transatlantike – tani një aleancë prej 32 anëtarësh duke përfshirë anëtarë të rinj Finlandën dhe Suedinë – po feston 75 vjetorin e saj këtë javë.

Po cila është ndjenja dërrmuese në Estoni sot?

Një ndjenjë sigurie duke qenë pjesë e një aleance të zgjeruar? Apo frika se çfarë mund të bëjë Putin më pas?

“Unë mendoj se janë të dyja”, përgjigjet Kaja Kallas në zyrën e saj kryeministrore në Talin.

Për të, aleatët e NATO-s duke mbajtur premtimin e tyre për të shpenzuar 2% të PBB-së në mbrojtje është ajo që është vendimtare.

“Në vitin 1938, ishte e qartë se lufta po vinte, kështu që shpenzimet e mbrojtjes u rritën me 100%, por tashmë ishte tepër vonë”.

“Kjo është ajo që duhet të bëjmë tani për të ruajtur mënyrën tonë të jetesës, për të ruajtur paqen në Evropë”.

Sidoqoftë, në vitin 2024, më pak se dy të tretat e anëtarëve të NATO-s janë në rrugën e duhur për të arritur objektivin e tyre të financimit prej 2%, një mungesë që shqetësoi vazhdimisht Presidentin amerikan Donald Trump gjatë kohës së tij në Shtëpinë e Bardhë.

Kallas, e cila drejton Estoninë që nga viti 2021, e sheh rekrutimin si një pjesë tjetër integrale të sigurimit të një frenimi për Rusinë, por edhe mbrojtjes më të fortë nëse sulmon.

“Ne kemi një ushtri rezervë prej 44 mijë vetash që do të ishte e barabartë, për Britaninë e Madhe, rreth dy milionë njerëz. Dy milionë njerëz që janë të gatshëm të mbrojnë vendin e tyre dhe e dinë se çfarë duhet të bëjnë”.