Kjo javë ka qenë një moment i rëndësishëm për Europën, një javë kur liderët evropianë kuptuan se nuk mund të mbështeten më plotësisht te Shtetet e Bashkuara për mbrojtjen e tyre ndaj kërcënimit rus.

Plani amerikan për paqe në Ukrainë, i cili u bë publik kohët e fundit, nxori në pah një realitet të hidhur: SHBA-të duket se janë të gatshme të pranojnë kërkesat e Moskës dhe të lënë Evropën në një pozicion të pafuqishëm, duke rikrijuar një rend të ri evropian në interes të Rusisë.

Kaja Kallas, shefja e politikës së jashtme të Bashkimit Europian, ka kërkuar nga zyrtarët e saj të numërojnë herët kur Rusia ka pushtuar shtete të tjera në shekullin e XX dhe XXI dhe rezultati tregoi 19 shtete në 33 raste.

Kjo nuk ishte vetëm një llogaritje historike, por një paralajmërim se agresioni rus nuk ka pushuar me rënien e Bashkimit Sovjetik dhe se shpërblimi i saj vetëm do të nxjerrë më shumë luftë.

Paralajmërimet e saj u pasqyruan edhe nga ministri i Jashtëm gjerman, Johann Wadephul, i cili bëri të ditur se shërbimet inteligjente po paralajmërojnë për mundësinë e një lufte kundër NATO-s deri në vitin 2029 dhe se Vladimir Putin po rekrutonte rregullisht divizione të reja, të cilat synojnë gjithashtu Evropën.

Presidenti francez Emmanuel Macron nuk ngurroi të cilësonte Rusinë si një forcë të vazhdueshme destabilizuese, një grabitqar që kërkon vazhdimisht të shtrijë fuqinë e tij dhe një kërcënim të drejtpërdrejtë për Evropën.

Ndërsa kryeministri britanik Keir Starmer paralajmëroi se pa një mbrojtje adekuate, ambicia e Putinit për të avancuar nuk do të ndalet dhe se Evropa duhet të jetë e përgatitur për çdo skenar.

Në kontrast me këtë alarm evropian, disa zyrtarë amerikanë, si Steve Witkoff dhe presidenti amerikan Donald Trump, duket se trajtojnë Rusinë si një partner të zakonshëm, duke minimizuar rrezikun e agresionit të Moskës dhe duke interpretuar çdo gjest ekspansionist si të pranueshëm.

Ky dallim dramatik midis perceptimit evropian dhe politikës amerikane ka sjellë një tension të dukshëm në aleancën transatlantike.

Plani 28-pikësh amerikan për përfundimin e luftës në Ukrainë, i cili u hartua pas kontaktit të Witkoff me zyrtarët rusë dhe u zbardh për publikun, tregoi qartë se SHBA-të ishin gati të pranonin kërkesat e Rusisë dhe të eliminonin sigurinë europiane nga ekuilibri i vendosur pas fillimit të agresionit rus.

Ish-presidenti francez François Hollande e përshkroi këtë moment si historik dhe dramatik, pasi nënkupton kapitullimin e Ukrainës dhe degradimin e Europës në një pozicion të varur nga një kondominium rus-amerikan.

Për të mbrojtur interesat e saj, Europa reagoi duke eliminuar pjesët më kërcënuese të propozimit amerikan.

Nga 28 pikat origjinale, vetëm 19 mbetën, ndërsa ato që prekeshin sigurinë e NATO-s ose të Evropës u fshinë.

Ky veprim tregoi një unitet evropian që, pavarësisht rivaliteteve për rolet e Francës, Gjermanisë dhe Britanisë, arriti të ruajë integritetin strategjik dhe të mos lejojë që Rusia të përfitojë lehtësisht nga çorientimi amerikan.

Në këtë kontekst, Ukraina vendosi linja të kuqe për negociatat e mëtejshme: Donbasi duhet të mbetet nën kontrollin ukrainas, ushtria nuk mund të kufizohet dhe anëtarësimi në NATO mbetet i pakontestueshëm.

Megjithëse SHBA-të mund të përpiqet të imponojë një plan të favorshëm Rusisë, Europa është përgatitur të veprojë në mënyrë autonome për të garantuar sigurinë e saj dhe për të mbrojtur Ukrainën nga agresioni i mëtejshëm.

Kjo javë ka treguar se Evropa duhet të mësojë të qëndrojë e vetme përballë kërcënimeve dhe të kuptojë se mbështetja amerikane nuk është më e garantuar.

Për herë të parë, liderët evropianë e kuptuan thellësisht se siguria e kontinentit nuk mund të mbështetet vetëm te aleatët jashtë dhe se e ardhmja kërkon veprime të vendosura, unitet strategjik dhe gatishmëri për t’u përballur me Rusinë në mënyrë të pavarur./ The Guardian