Lobi Rajonal i Grave (RWLSEE) që drejtohet nga ish-zëvendëskryeministrja e Kosovës dhe ish-kryenegociatorja Edita Tahiri së bashku me pjesëmarrësit e projektit për paqe “Jo ma plagë”, i është drejtuar me një letër autoriteteve të samitit BE-Ballkani Perëndimor që po mbahet në Slloveni.

RWLSEE kërkon anëtarësimin e gjashtë vendeve të Ballkanit në BE, njohjen reciproke mes Kosovës dhe Serbisë, hapjen e negociatave me Shqipërinë dhe Maqedoninë e Veriut dhe ndaljen e tendencave hegjemoniste të “botës serbe”.

“Ne dëshirojmë që ndërtimi i paqes dhe shtetndërtimi demokratik i të gjitha vendeve të përfundojë në një mënyrë që do të mundësoj një të ardhme më të mirë, duke siguruar një shpresë për të rinjtë dhe duke i parandaluar ata që të largohen me masivitet nga vendet e tyre në kërkim të shpresës në vendet e treta. Ne dëshirojmë që vendet tona dhe i gjithë rajoni të qeverisen nga qeverisja e mirë dhe sundimi i ligjit, pa autokraci dhe korrupsion, si e vetmja rrugë që çon drejt prosperitetit për të gjithë. Ne duam Ballkanin e të barabartëve, ku të gjitha shtetet, Mali i Zi, Kosova, Kroacia, Shqipëria, Sllovenia, Bosnja dhe Hercegovina, Serbia dhe Maqedonia e Veriut, jetojnë krah për krah në paqe dhe respekt reciprok të sovranitetit dhe integritetit territorial të njëri-tjetrit”, theksohet në këtë letër.

Tutje thuhet se kohët e hegjemonëve rajonalë kanë kaluar. “Ne duam që vendet tona të jenë anëtare të plota të Bashkimit Evropian, sa më shpejt pa vonesa, sepse integrimi në BE siguron një paqe të qëndrueshme në rajonin tonë të pas konflikteve dhe heq kërcënimet e reja të sigurisë. Ne duam që BE të marrë një vendim të qartë strategjik për zgjerimin në përputhje me parimin ‘Evropa e tërë dhe e lirë me Ballkanin Perëndimor brenda saj’, sepse përndryshe rajoni ynë do të vazhdojë të kërcënohet nga ambiciet gjeopolitike të aktorëve jo-perëndimorë”, është theksuar në letrën .

Lobi Rajonal i Grave (RWLSEE) është një organizatë rajonale e grave për ndërtimin e paqes dhe për ndërmjetësime
paqësore pas konflikteve në Ballkanin Perëndimor dhe si e tillë është unike në rajon dhe më gjerë.

Letra e plotë e Lobit Rajonal të Grave (RWLSEE):

Të nderuar Shkëlqesi,

Ne, pjesëmarrësit në Projektin Ndërkombëtar të Paqes dhe Pajtimit përmes Artit të titulluar “JO MA PLAGË – NO MORE WOUNDS – MAI PIU FERITE”, mbajtur si pjesë e Festivalit Rocca Malatestiana në Fano, Itali, nga 23 deri më 30 shtator 2021, shumica e të cilëve vijnë nga vende ku konfliktet dhe tragjeditë në shkallë të gjerë kanë ndodhur gjatë 30 viteve të fundit, dëshirojmë të theksojmë shqetësimet tona për një paqe dhe siguri të brishtë në vendet tona dhe të gjithë rajonin e Ballkanit Perëndimor dhe të kërkojmë nga ju autoritetet dhe pjesëmarrësit e Samitit BE-Ballkani Perëndimor në Slloveni, si vijon: Ne dëshirojmë që ndërtimi i paqes dhe shtetndërtimi demokratik i të gjitha vendeve të përfundojë në një mënyrë që do të mundësoj një të ardhme më të mirë, duke siguruar një shpresë për të rinjtë dhe duke i parandaluar ata që të largohen me masivitet nga vendet e tyre në kërkim të shpresës në vendet e treta. Ne dëshirojmë që vendet tona dhe i gjithë rajoni të qeverisen nga qeverisja e mirë dhe sundimi i ligjit, pa autokraci dhe korrupsion, si e vetmja rrugë që çon drejt prosperitetit për të gjithë. Ne duam Ballkanin e të barabartëve, ku të gjitha shtetet, Mali i Zi, Kosova, Kroacia, Shqipëria, Sllovenia, Bosnja dhe Hercegovina, Serbia dhe Maqedonia e Veriut, jetojnë krah për krah në paqe dhe respekt reciprok të sovranitetit dhe integritetit territorial të njëri-tjetrit. Kohët e hegjemonëve rajonalë kanë kaluar. Ne duam që vendet tona të jenë anëtare të plota të Bashkimit Evropian, sa më shpejt pa vonesa, sepse integrimi në BE siguron një paqe të qëndrueshme në rajonin tonë të pas konflikteve dhe heq kërcënimet e reja të sigurisë. Ne duam që BE të marrë një vendim të qartë strategjik për zgjerimin në përputhje me parimin ‘Evropa e tërë dhe e lirë me Ballkanin Perëndimor brenda saj’, sepse përndryshe rajoni ynë do të vazhdojë të kërcënohet nga ambiciet gjeopolitike të aktorëve jo-perëndimorë. Ne jemi të bindur se ne duhet të gëzojmë katër liritë njësoj si të gjithë qytetarët evropianë, si vlera thelbësore të botës perëndimore / euroatlantike. Ne e dimë se vlerat evropiane të bashkëpunimit, kufijve të hapur dhe komunikimit mund të çojnë në një të ardhme të begatë. Ne jemi të sigurt se vetëm kur zëri i të gjitha shteteve, popujve, grave dhe burrave dëgjohet në mënyrë të barabartë, ne mund të ndërtojmë paqe të qëndrueshme dhe një jetë të sigurt për brezat e ardhshëm Ne jemi të vendosur të qëndrojmë në rrugën drejt arritjes së sistemit evropian të vlerave dhe cilësisë evropiane të jetës Ne kërkojmë që në Samitin BE-Ballkan Perëndimor në Lubjanë më 5-6 tetor 2021, të diskutohet situata e përkeqësuar në rajonin tonë që përbënë një kërcënim për perspektivat e integrimit të vendeve të Ballkanit Perëndimor në Bashkimin Evropian, por gjithashtu kërcënon paqen në Evropë. Ne presim mbështetje në procesin e pranimit në BE, jo bllokada, dhe se vendet e BE -së duhet të kuptojnë keqdashjen e politikës së krijimit të një “bote serbe” dhe ndikimin e Kishës Ortodokse Serbe në proceset që ndodhin në rajon, të cilat mund të kenë pasoja të mëdha negative jo vetëm për rajonin e Ballkanit Perëndimor, por për të gjithë Bashkimin Evropian. Lëvizjet e disa vendeve që duan të arrijnë aspiratat e tyre shekullore për hegjemoni dhe ndikim dominues në Ballkan që synojnë minimin e perspektivës evropiane të Ballkanit Perëndimor duhet të kuptohen dhe ndalohen. Ne jemi të bindur se paqja në rajon do të jetë e qëndrueshme vetëm nëse respektohen të gjitha traktatet e nënshkruara të paqes dhe se marrëveshja përfundimtare për normalizimin e marrëdhënieve fqinjësore midis Kosovës dhe Serbisë, e lehtësuar nga BE dhe SHBA, duhet të rezultojë në njohje reciproke midis dy shteteve. Është e nevojshme të fillohen negociatat me Shqipërinë dhe Maqedoninë e Veriut dhe t’i jepet statusi kandidat Kosovës dhe Bosnje -Hercegovinës, si dhe të hiqet regjimi i vizave i BE -së për qytetarët e Kosovës të cilët padrejtësisht mbahen të izoluar. BE -ja duhet të ndihmojë gjashtë shtetet e Ballkanit Perëndimor për të zbatuar reformat, për të mbështetur zhvillimin e tyre ekonomik dhe për t’u bërë anëtarë të BE -së. Së fundmi, ne do të donim të theksonim se projekti ynë i paqes “JO MA PLAGË – NO MORE WOUNDS – MAI PIU FERITE,” i organizuar nga Lobi Rajonal i Grave në Evropën Juglindore (RWLSEE) së bashku me partnerët tanë italianë, Akademia e Arteve të Bukura në Macerata dhe Fano Rocca Malatestiana, synon përfshirjen e artit dhe artistëve në shërimin e plagëve të luftërave në Ballkanin Perëndimor, duke njohur fuqinë e kujtesës së artit pamor në promovimin e paqes përfshirëse, drejtësinë tranzicionale dhe pajtimin në rajonin tonë dhe më gjerë. Sidoqoftë, siç mund ta shihni nga kjo letër, ne nuk mundëm të shmangim shikimin ndaj zhvillimeve aktuale të pafavorshme në rajonin tonë dhe kjo është arsyeja pse ne vendosëm të ndajmë me ju shqetësimet dhe kërkesat tona legjitime. Shpresojmë shumë që ju të merrni parasysh pikëpamjet dhe kërkesat tona në këtë letër, sepse vetëm duke përfshirë gjithë zërat e ndryshëm vendimet mund t’i shërbejnë një të ardhmeje më të mirë për të gjithë në demokraci dhe prosperitet. Shkëlqesi, ju lutemi pranoni garancitë e konsideratës sonë më të lartë. Në emër të pjesëmarrësve të projekti ndërkombëtar i paqes ‘NO MORE WOUNDS-MAI PIU FERITE’

Dr. Edita Tahiri
Ish Zëvendës Kryeministre dhe Kryenegociatore e Kosovës Kryetare e RWLSEE