Fjalët e Sabri Kiçmarit mbi fotografinë e arrestimit të Xhemajl Fetahut në vitin 1984 nuk janë thjesht një përshkrim i një momenti historik, por një pasqyrë e thellë filozofike dhe ideologjike mbi luftën për liri dhe përballjen me padrejtësinë. Ai e ndan botën në dy pole: në njërën anë qëndron represioni, frika dhe sundimi, ndërsa në tjetrën vizioni për një të ardhme të lirë e dinjitoze.

“Janë dy botë të ndryshme: bota e padrejtësisë dhe bota e lirisë…” – është një thirrje që tejkalon vetë fotografinë. Ajo na kujton se për shumë shqiptarë në Kosovë, rezistenca nuk ishte vetëm një akt fizik, por një përballje e përditshme mes të kaluarës dhe të ardhmes, mes nënshtrimit dhe dinjitetit.

Në përshkrimin e tij, Kiçmari e portretizon Xhemajl Fetahun si figurë që tejkalon kohën dhe rrethanat. Arrestimi i tij nuk e thyen, përkundrazi e ngre më lart, sepse qëndrimi i tij është i një njeriu që “sheh përtej asaj që ndodh me të” – një vizionar që e njeh çmimin e lirisë dhe është i gatshëm ta paguajë atë me krenari.

Fotografia, sipas Kiçmarit, nuk është vetëm një dëshmi vizuale, por një metaforë: UDB-ashi pa fytyrë përfaqëson sistemin e verbër dhe të pamëshirshëm, polici i tmerruar mishëron njeriun që e ndjen se po mbaron një epokë, ndërsa djaloshi me mustaqe është i vetmi që qëndron me dinjitet e siguri – një ikonë e rezistencës dhe e të ardhmes që do të vijë.

Duke e përmbyllur me fjalët “Nderim në 26-vjetorin e rënies për liri!”, Kiçmari e lidh këtë episod me sakrificën më të madhe të Xhemajl Fetahut – rënien për atdhe – duke e ngritur atë në panteonin e heronjve të kombit.

Ky postim është një kujtesë e fuqishme e asaj që është sakrifikuar për lirinë e Kosovës dhe një thirrje për të mos harruar kurrë çmimin e saj.