Shkruan: Nazmi Jusufi, anëtar i komisionit zgjedhor në shtetin holandezë

Zgjedhjet e 12 tetorit në Kosovë ishin një moment vendimtar për demokracinë dhe institucionet e vendit. Procesi zgjedhor, si në aspektin organizativ ashtu edhe në atë institucional, tregoi përparim të dukshëm krahasuar me ciklet e kaluara. Komisioni Qendror i Zgjedhjeve arriti të menaxhojë procesin me përgjegjësi, pavarësi dhe përkushtim, duke respektuar parimet bazë të ligjit zgjedhor dhe të drejtën e qytetarëve për të votuar lirshëm.

Nga këndvështrimi profesional dhe krahasues me standardet e Bashkimit Evropian, Kosova ka bërë hapa të qëndrueshëm drejt konsolidimit të demokracisë zgjedhore. Megjithatë, mbeten disa mangësi të dukshme që kërkojnë trajtim serioz.

Sfida të transparencës dhe komunikimit publik

Një nga sfidat më të mëdha ishte vonesa në publikimin e rezultateve paraprake, që krijoi paqartësi dhe dyshime në opinionin publik. Në vendet e BE-së, komunikimi institucional në ditët pas votimit është i koordinuar, i menjëhershëm dhe i bazuar në standarde të qarta të transparencës. Kosova duhet të avancojë në këtë drejtim, duke ndërtuar besim të plotë përmes informimit të hapur dhe të vazhdueshëm.

Pjesëmarrja qytetare dhe kultura e votimit

Edhe pse pjesëmarrja në zgjedhje mbeti në nivel të qëndrueshëm, ajo ende është më e ulët sesa mesatarja evropiane. Kjo tregon nevojën për një strategji të gjerë të edukimit qytetar, që votimi të shihet jo thjesht si detyrim, por si përgjegjësi demokratike. Demokracia e vërtetë fillon me vetëdijen qytetare dhe me përfshirjen aktive në proceset vendimmarrëse.

Kultura politike dhe konkurrenca e ndershme

Në fushatat zgjedhore, në vend të debatit mbi programet dhe ofertat politike, shpesh dominoi retorika emocionale dhe përplasjet personale. Në shtetet e BE-së, fushatat janë të orientuara drejt argumentit, transparencës financiare dhe përgjegjësisë publike. Për Kosovën, kjo mbetet një fushë që kërkon pjekuri politike dhe transformim kulturor.

Një reflektim për të ardhmen

Rezultatet e zgjedhjeve pasqyrojnë një shoqëri në lëvizje, me zgjedhës më kritikë dhe me kërkesë më të lartë për llogaridhënie. Kjo është një shenjë pozitive, që dëshmon se demokracia po rritet në cilësi, edhe pse rruga drejt një sistemi zgjedhor plotësisht të besueshëm dhe evropian ende nuk ka përfunduar.

Zgjedhjet e 12 tetorit e vendosën Kosovën përballë realitetit të saj demokratik: përparim të dukshëm, por edhe nevojë për reflektim të thellë.
Demokracia nuk matet vetëm me numrin e votave, por me mënyrën se si institucionet i mbrojnë, i numërojnë dhe i respektojnë ato. Dhe në këtë drejtim, Kosova ka bërë përparim – por ende ka rrugë për të ecur.