Shkruan: Ethem Çeku

Në historinë politike të rajonit, popujt e vegjël kanë qenë gjithmonë ata që kanë paguar më shtrenjtë pasojat e gabimeve të elitave të tyre. Vendimmarrjet e gabuara, orientimet e pasakta dhe paaftësia për të artikuluar qartë kërkesat politike sollën kosto të mëdha, sidomos në Lindje, ku kufijtë u vizatuan në kurriz të tyre, duke cenuar ekzistencën dhe të ardhmen.

Edhe ne shqiptarët kemi bërë gabime të mëdha politike, të cilat kanë lënë pasoja të rënda për kombin tonë. Në momentet kur duhej unitet dhe vizion i qartë, shpesh kemi qenë të përçarë, të paqartë në kërkesa dhe të paorganizuar në strategji. Në vend të një programi politik koherent, shpesh mbizotëroi fragmentarizimi i interesave, duke e bërë çështjen tonë të pambrojtur përballë logjikës së fuqive të mëdha.

Gjatë viteve 1941–1945, gabimet u përsëritën. Pjesë të elitave u rreshtuan në anën e gabuar, duke zgjedhur ekstremet politike. Në përfundim të Luftës së Dytë Botërore, shqiptarët, ashtu si shumë popuj të tjerë të vegjël, u detyruan të lidheshin me një bllok të vetëm ideologjik. Ky orientim i imponuar, i kombinuar me mungesën e reflektimit të brendshëm, na privoi nga pluralizmi dhe nga mundësia për të ndërtuar një të ardhme më të balancuar politike. Fuqitë e mëdha të kohës, të kombinuara me gabimet tona të brendshme, na kushtuan si popull një çmim shumë të shtrenjtë.

Në fund të shekullit XX ndodhi një kthesë historike. Lëvizjet demokratike dhe lufta e UÇK-së e vendosën Kosovën dhe çështjen shqiptare në krahun e botës perëndimore. Mbështetja ndërkombëtare, sidomos e SHBA-së, hapi rrugën e lirisë dhe të shtetësisë. Siç theksoi presidenti amerikan Bill Clinton: “Ne vepruam për të mbrojtur njerëzit e pafajshëm në Kosovë dhe për të mbrojtur vlerat që na bashkojnë si komunitet demokratik.” Po ashtu, Tony Blair deklaroi: “Ne ndërhymë në Kosovë sepse nuk mund të qëndronim duarkryq përballë spastrim etnik dhe shkeljes së lirive themelore.”

Historia nuk është thjesht arkiv i ngjarjeve, por kujtesë e gjallë e pasojave të vendimeve politike. Gabimet me kosto të shtrenjta politike nuk shfaqen vetëm si dështime të momentit; ato krijojnë plagë që shoqëria i bart për dekada, madje për shekuj. Narcizmi politik, i shndërruar shpesh në egoizëm të verbër, ka vendosur interesin personal mbi projektin kombëtar, duke e bërë fatin e një populli peng të ambicieve të ngushta.

Në këtë botë globale, ku antagonizmat politikë dhe gjeopolitikë janë të shumtë, aleancat janë ato që ruajnë shtetet dhe i mbrojnë ato nga rreziqet. Asnjë komb i vogël nuk mund të mbijetojë i vetëm përballë lojërave të fuqive të mëdha. Për këtë arsye, aleancat me SHBA-në dhe me vendet mike nuk janë vetëm partneritete të interesit të përkohshëm, por shndërrohen në një arkitekturë sigurie dhe zhvillimi, ku ekzistenca e Republikës merr kuptim historik.

Ne nuk guxojmë të lejojmë që aleatët tanë të ndihen më mirë në Beograd se në Prishtinë. Nëse kjo ndodh, do të thotë se kemi dështuar të kuptojmë rëndësinë e miqësive strategjike dhe të ruajmë besimin e atyre që na kanë mbështetur në momentet më të vështira të historisë sonë. Siç theksonte filozofi francez Joseph de Maistre: “Një popull shpesh e paguan për shekuj me radhë një gabim politik që elitat e tij e bëjnë në një ditë.”

Nëse egoizmi politik mbizotëron mbi vizionin strategjik, rrezikohet të prishet një pjesë e projektit kombëtar dhe të cenohet vetë Republika e Kosovës. Pyetja që shtrohet është:

A ka dikush që, për shkak të egos personale apo ndonjë projekti tjetër politik, dëshiron të shkatërrojë arritjet e deritanishme dhe vetë Republikën?

Për qytetarët tanë, kjo do të thotë të kultivojnë vetëdijen historike, të jenë vigjilentë ndaj orientimeve të gabuara dhe të mos lejojnë që sakrificat e së kaluarës të relativizohen nga interesat e ditës. Për klasën politike, kjo është thirrje për maturi dhe reflektim. Elitat nuk mund të mbeten peng i ambicieve personale; ato duhet të mishërojnë përgjegjësinë historike, të ruajnë aleancat dhe të punojnë për forcimin e Republikës si garanci e së ardhmes sonë.

Duhet të reflektojmë për të ardhmen, duke shmangur gabimet dhe egoizmat e së kaluarës. Vetëm kështu do të ruajmë arritjet historike dhe do të ndërtojmë një të ardhme të sigurt, në krah të botës demokratike. Gabimet me kosto të shtrenjta politike nuk duhet të përsëriten më, sepse siç dëshmon historia, një popull nuk i humb betejat vetëm në fushë, por mbi të gjitha në gabimet e elitës qeverisëse.🇽🇰🇺🇸