Ilir Muharremi, kritik i artit

Vargu i tij dilte nga zemra, pena gjithmonë ishte shpërthim zemërimi, vuajtje, klithje ndaj një zemre të thyer. Zëri i tij prej poeti u dëgjua në qiell dhe shpërtheu pranë një ylli të vetmuar të cilin poeti e kërkoj pranë muzgut, agimit e gjer në pambarim sepse jetoi me vuajtjen e ëmbël të shpirtit. Aliu vdiq për tu ringjallur sërish. Ai tashmë prehet në var dhe është lodhur e shurdhuar nga heshtja memece. As cicërima e zogjve e as gurgullima e lumit nuk e zgjon më. Fizikisht Aliu ka vdekur, por vargu i tij kujtohet mes nesh.

Çdo fjalë që lexoj për Aliun në rrjete sociale, çdo lëvdatë që i bëhet, vërtetë janë fjalë boshe dhe zhurma të kotësisë. Aliu asnjëherë nuk i ka kënduar kësaj reklame që t’i bëhet, por është munduar të dëgjohet në veshët e popullit dhe udhëheqësve.

Sot në nëntë vjetorin e  vdekjes së tij të gjithë rendin se kush po thotë fjalën me peshë, por aty shohë një asgjë sepse mungon figura e poetit. Humbja e një figure të ndritur duhet të kujtohet me fjalë të thella, fjalë nga ndonjë filozof  vetjak i  vuajtur që ka jetuar me zemër të thyer. Nga një filozof i cili gjithmonë ka jetuar i mbyllur ne veten e vet sepse edhe Aliu ishte i tillë. Ai dëshmoi se ulërima e shpirtit të vuajtur “shërohet” përmes vargut. Dëshmi është poezia më prekëse “Lum lumi”.

___________________________________________________________

Lum Lumi

A thua është dita jote e fundit në spital

do t’i biem deri në fund a thua

edhe kësaj dite të lodhur në orën e familjes.

Nuk të kam sharë as nuk të kam rënë kurrë

vetëm të kam thënë; Ai në hapësire atje larg jam Unë.

Në jetë, në art vrasësit më të mëdhenj janë frikacakët.

Mjeshtëria e tyre; gjuajtja në gabime, dhelpëria.

Ti mëso të duash vogëlush. Ti mëso të ecësh me këmbët e tua

mbi të keqen mbi të mirën, mendo me kokën tënde

kurrë mos pështyj në dashuri, as në pleh;

Mallkim i fisit.

Shkolla jote antike; të dish të çelësh derën e shtëpisë

Në çdo kohë,

Të dish të thuash fjalën kur duhet thënë.

Urrejtja është më e rëndë se vrasja.

Me ditë me shikon nga krevati i vjetër; spitali tepër i vogël

për dhimbjet e tua

për shtatë plagët e tua

për ditët, për netët e tua plot klithje.

spitali tepër i vogël

i vogël tepër spitali

nën te Danubi i thellë e i kaltër.

A thua tërë jetën do të na vijë era jod

sëmundje, murtajë

do pështyjmë gjak e vrer,

a thua tërë jetën t’i dezinfektojmë plaçkat, ëndrrat, fjalët.

A thua edhe këtë ditë do ta kalojmë në spital.

Të shikoj; në syrin tënd flaka, etja, qielli,

Në syrin tënd asnjë dredhi, asnjë mllef

pastërtia e syrit tënd më ka përpirë të tërin.

Në fund të syrit tënd

hap fatin tim të kobshëm.

Ai nuk jam Unë

Ai nuk je TI

Kush jam, kush je?

Syri yt mbyllet, dhe frëngjia në Kullë.

Poezia më e bukur ende s’është shkruar

as do të shkruhet

përderisa zhytësit ende jetojnë

Vogëlushi im, thellësia mashtron, vetëm largon nga e vërteta

dhe çdo fund është tragjik.

Po ç’ka aty poshtë në materie

Miu i Bardhë, antimateria.

Do të vijë koha kur do të më hapësh si një libër

të vjetër psalmesh

kur do të mësoj të ecësh nëpër pluhurin tim

por koha ecën shpeshherë në shpinë të breshkës.

A thua na u sosën fjalët, këngët,

na mundi ëndrra, udha,

a thua edhe kjo ditë po na lë me shpirt ndër dhëmbë.

Ti je më i madh, vogëlush, më i fortë se ky spital

për inat këtë ditë ta sosim deri në fund.

Lum Lumi.