Nga Greta Privitera, Corriere della Sera

Këta janë burra që qeveria izraelite i quan terroristë, por sapo kalojnë telin me gjemba, bëhen heronj të rezistencës palestineze kundër shtypësit.

Në njëzet e një pikat që u bënë njëzet e planit të Donald Trump, të cilin ai e quan një paqebërës në Lindjen e Mesme, thuhet se ekziston një “numër magjik”. Shfaqet në paragrafin pesë: “Sapo të lirohen të gjithë pengjet, Izraeli do të lirojë 250 të burgosur të përjetshëm dhe 1,700 banorë të Gazës të ndaluar pas 7 tetorit 2023.” Numri magjik është më i vogli, 250, dhe është ai që do të përfaqësonte “fitoren më të madhe që Hamasi mund të fitojë nga ky plan, dhe arsyen kryesore pse mund të thotë po”, shkruan Amir Tibon në gazetën progresive izraelite Haaretz. Çështja ka më shumë të bëjë me simbolet sesa me kampin. Gati 300 palestinezë po vuajnë dënime të përjetshme në burgjet izraelite. Këta janë burra që qeveria izraelite i quan terroristë dhe i ka burgosur me akuza për vrasje dhe masakër. Por e tëra çfarë duhet është që ata të kalojnë telat me gjemba dhe pikat e kontrollit, dhe gjithçka ndryshon. Të njëjtët burra pushojnë së qeni përbindësha dhe bëhen heronj të rezistencës palestineze kundër shtypësit. Jo të gjithë i përkasin Hamasit, por lirimi i të gjithëve – siç shkruan Tibon – do t’u lejonte militantëve, të rraskapitur nga lufta, të dërgonin një mesazh të qartë në Palestinë: Hamasi nuk lë askënd pas. Një rritje krenarie, pra, përballë një plani që lë pak hapësirë ​​për arkitektët e 7 tetorit.

“Lirimi i të burgosurve palestinezë është i rëndësishëm”, shpjegon Rashid Khalidi, profesor i Studimeve Moderne Arabe në Columbia. Por Khalidi nuk është i sigurt nëse do të jetë e mjaftueshme për të bindur militantët të nënshkruajnë “marrëveshjen tepër të paqartë të Trump”. Edhe pse kjo mund të jetë hera e fundit që një numër i tillë “magjik” shfaqet në tryezën e negociatave për Hamasin, ai po shkakton pakënaqësi të thellë brenda qeverisë së Benjamin Netanyahut – ministri ekstremist Itamar Ben-Gvir tha: “Dua të përkeqësoj kushtet e terroristëve në burg”.

Emrat e atyre 250 të burgosurve të mundshëm të përjetshëm pranë lirisë janë të panjohur, por shumë shpresojnë se midis tyre është Marwan Barghouti, udhëheqësi ende i dashur i Fatah-ut i njohur me nofkën “Mandela e Palestinës”. Naji Abbas, drejtor i Departamentit të të Burgosurve dhe të Paraburgosurve të OJQ-së PHR, ka frikë se “nëse lirojnë figura të rëndësishme, do t’i dërgojnë në mërgim”, një frikë që ndahet nga djali i Barghoutit, Arab. “Midis atyre që vuajnë dënime me burgim të përjetshëm ka politikanë dhe intelektualë”, thonë ata në Ramallah, por edhe terroristë të Hamasit si Mohammed Abu Warda, i cili vuajti 48 dënime me burgim të përjetshëm dhe nxiti sulme vetëvrasëse me bomba dhe u lirua në janar 2025.

Lufta e pafundme midis Izraelit dhe Palestinës është zhvilluar gjithmonë për të burgosurit dhe shkëmbimin e tyre për arsye politike. Në vitin 2011, si pjesë e marrëveshjeve për lirimin e ushtarit G. Shalit, Yahya Sinwar, udhëheqësi i ardhshëm i Hamasit dhe truri i sulmeve të 7 tetorit, u lirua, i cili më vonë u vra nga ushtria izraelite. “Që nga fillimi i luftës, numri i të burgosurve është dyfishuar: tani jemi 10,000. Gjysma e tyre mbahen pa akuza zyrtare. Për dy vjet, të burgosurit e përjetshëm janë mbajtur në izolim, janë torturuar dhe janë privuar nga të drejtat themelore”, thotë Abbas.