Një ditë, duke ecur përgjatë rrugës “Afanasevsky”, ai pa një fëmijë jetim. Iu dhimb shumë dhe e çoi në shtëpi. Ky veprim, diçka ndryshoi. Për herë të parë pas një kohe të gjatë, ndërkohë që mendonte për dikë tjetër përveç vetes, trishtimi iu shua dhe u ndje i gjallë. Që nga ajo ditë, ai braktisi luksin dhe privilegjet, u vesh me rroba të thjeshta dhe ia kushtoi jetën të tjerëve.

“Mos më fol për fenë apo bamirësinë, më trego me veprimet e tua”, thoshte ai. Ai predikoi jo dhunën, mbrojti vëllazërinë midis popujve dhe idetë e tij frymëzuan Gandin. Shumë e quanin të çmendur. Por në një botë të fiksuar që të kesh sa më shumë, Tolstoi zgjodhi të jepte.

Një mik i vjetër e pyeti një herë: “Pse i bën të gjitha këto? Pse të intereson dikush tjetër?” Dhe Tolstoi u përgjigj me një frazë të pavdekshme: “Nëse ndjen dhimbje, je i gjallë, por nëse ndjen dhimbjen e të tjerëve, atëherë je me të vërtetë njerëzor.”