Kancelari i Gjermanisë, Friedrich Merz, do të takohet të premten me shefen e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, dhe kryeministrin e Belgjikës, Bart De Wever, për bisedime urgjente, ndërsa BE-ja po nxiton të shpëtojë planin e saj shumë të nevojshëm të financimit për Ukrainën.

Të tre udhëheqësit do të darkojnë privatisht në Bruksel, tha një zëdhënës i qeverisë gjermane të enjten, ndërsa zyrtarët belgë vazhduan të shprehin kundërshtim të fortë ndaj skemës, e cila përfshin përdorimin e paprecedentë të aseteve të ngrira ruse.

Me sulmet e Rusisë që po intensifikohen, Uashingtonin që po shtyn për një marrëveshje paqeje që favorizon Moskën, Kievin që po i mbarojnë shpejt fondet dhe Evropën që po lufton për ndikim në bisedimet e drejtuara nga SHBA-të, blloku duhet të gjejë një zgjidhje ose të pësojë një goditje të madhe ndaj besueshmërisë së tij, raporton The Guardian.

Dy javë para një samiti të rëndësishëm të BE-së më 18 dhjetor, Von der Leyen propozoi të mërkurën dy opsione kryesore që BE-ja të mbledhë dhjetëra miliarda euro që Ukrainës i duhen për të vazhduar financimin e ushtrisë së saj të dobësuar dhe shërbimeve bazë kundër luftës së Rusisë.

BE-ja është zotuar ta mbajë Ukrainën në këmbë vitin e ardhshëm. Ajo synon të mbledhë 90 miliardë euro për të përmbushur rreth dy të tretat e nevojave të Kievit për vitet 2026 dhe 2027, tha Von der Leyen, duke i dhënë Ukrainës mjetet për të negociuar një marrëveshje paqeje “nga një pozicion force”.

Blloku mund të marrë hua në tregjet ndërkombëtare duke përdorur buxhetin e përbashkët, tha presidentja e komisionit, ose të lëshojë një hua të siguruar me asetet ruse të immobilizuara – kryesisht të mbajtura në Belgjikë – që Kievi do t’i shlyente nga reparacionet e pasluftës që do t’i paguante Rusia.

Megjithatë, ka pengesa për të dy alternativat. Shumë shtete anëtare nuk janë të prirura për huamarrje të përbashkët, e cila do të duhej të shlyhej. Ajo gjithashtu kërkon unanimitet, gjë që mund të jetë e vështirë duke pasur parasysh kundërshtimet e së kaluarës të Hungarisë ndaj financimit për Ukrainën.

Plani për asetet e ngrira, i hedhur në qarkullim gati dy muaj më parë, vazhdon të kundërshtohet ashpër nga Belgjika, e cila mban rreth dy të tretat e rreth 290 miliardë eurove të aseteve ruse të mbajtura në Perëndim.

“Ky është një moment mjaft i madh,” tha një diplomat nga një shtet themelues. “Nuk është kurrë e lehtë të arrihet një marrëveshje me 27 vende, e dimë këtë. Por nëse s’mund të bëjmë diçka kaq ekzistenciale sa fondet për Ukrainën, atëherë me të vërtetë do të kemi dështuar – si ne, ashtu edhe Ukraina.”

Kryeministri i Belgjikës, Bart De Wever, është kundër planit për përdorimin e aseteve të ngrira, nga frika se vendi i tij mund të përballet me hakmarrje nga Rusia.

Logjika e përdorimit të aseteve si garanci për një hua gjigante për Ukrainën – jo konfiskimin e tyre, gjë që shumica e ekspertëve bien dakord se do të ishte e paligjshme – është se kjo do t’i tregonte Moskës se Ukraina mund të vazhdojë të luftojë për vite të tëra, duke e vendosur Kievin në një pozicion më të mirë negociues.

Por qeveria e De Wever-it ka argumentuar vazhdimisht se nëse Rusia vendos të nisë një aksion kundërpërgjigjës ligjor, ose të kërkojë paratë e saj mbrapsht kur sanksionet të hiqen, Belgjika rrezikon të mbetet e ekspozuar për miliarda, e vetme.

Komisioni ka këmbëngulur se plani është plotësisht në përputhje me ligjin e BE-së dhe ligjin ndërkombëtar, dhe se një “mbrojtje në tre nivele” do ta shpëtonte Belgjikën nga rreziku ligjor – një argument që von der Leyen dhe Merz ka të ngjarë ta paraqesin në darkën e së premtes mbrëma.

Në një opinion të botuar të enjten në gazetën Frankfurter Allgemeine Zeitung, kancelari gjerman paralajmëroi udhëheqësit e tjerë të BE-së se vendimet që do të marrin në ditët e ardhshme do të “vendosin çështjen e pavarësisë evropiane”.

Ai tha se Belgjikës duhet t’i jepen garanci se rreziqet e planit do të ndahen në mënyrë të drejtë nga të gjitha shtetet anëtare të BE-së, me secilin vend që “merr përsipër një pjesë të barabartë të rrezikut, në varësi të performancës së tyre ekonomike”.

Evropa duhet të “vendosë dhe të formësojë atë që ndodh në kontinentin tonë”, shtoi ai. “Burimet financiare të një agresori janë ngrirë ligjërisht brenda juridiksionit të shtetit tonë kushtetues. Ajo që vendosim tani do të përcaktojë të ardhmen e Evropës”, tha Merz.