The Telegraph

Vetëm ata që nuk e kuptojnë politikën e Lindjes së Mesme mund t’i marrin seriozisht raportet se disa liderë dhe diplomatë arabë janë të shqetësuar për veprimin parandalues të fundit të Izraelit kundër Iranit. Në të vërtetë, kjo është më së shumti një qëndrim i shtirur për të kënaqur opinionin e brendshëm. Pjesa më e madhe e popullsisë së tyre është thellësisht kundër Izraelit, për arsye fetare, por edhe për shkak të indoktrinimit anti-izraelit që qeveritë e tyre kanë mbjellë më parë.

Kjo është një situatë e ngjashme me atë të qeverive të Europës Perëndimore. Kritikat dhe masat e rreme të Keir Starmerit ndaj Izraelit, si pezullimi i shitjes së armëve dhe sanksionet, nuk burojnë nga shqetësime të sinqerta, por nga nevoja për të forcuar mbështetjen mes elektoratit laburist, i cili në pjesën më të madhe është fuqimisht anti-izraelit.

Liderët arabë e dinë mirë rrezikun që u kanoset nga Irani. Ajatollahët janë më të zëshmit kundër Izraelit, por ata i urrejnë po aq, në mos më shumë, shtetet arabe sunite. Dhe kjo nuk është vetëm retorikë. Përfaqësuesit e Iranit kanë sulmuar Emiratet e Bashkuara Arabe dhe Arabinë Saudite në vitet e fundit, ndërsa vetë Irani ka sulmuar bazat amerikane në Irak dhe disa ditë më parë edhe në Katar. Prej vitesh, Irani ka tentuar të minojë Jordaninë dhe ta shndërrojë atë në një bazë për sulme kundër Izraelit.

Një kapacitet bërthamor iranian përbën kërcënim për vendet arabe po aq sa për Izraelin. Prej vitesh besohet se Izraeli zotëron armë bërthamore. Arabët e dinë se kjo nuk përbën kërcënim për ta. Vetëm kur programi bërthamor iranian filloi të përparojë, disa shtete të rajonit, veçanërisht Arabia Saudite, filluan të shqyrtojnë seriozisht mundësinë e pajisjes me kapacitete të tyre bërthamore.

Me përjashtim të vetë Iranit dhe Sirisë, Izraeli nuk ka sulmuar asnjë vend tjetër në rajon, dhe arabët e dinë që nuk do ta bëjë. Të gjitha operacionet e tij ushtarake në Liban, Jemen dhe Irak kanë qenë kundër përfaqësuesve iranianë që kanë sulmuar Izraelin.

Në rastin e Sirisë, e cila është zyrtarisht në gjendje lufte me Izraelin, shkatërrimi i pjesës më të madhe të kapaciteteve ushtarake siriane ka qenë një veprim mbrojtës për të neutralizuar një kërcënim në rritje.

Sot, Izraeli dhe regjimi i ri në Siri janë në dialog të vazhdueshëm, ku diskutohet edhe mundësia që al-Julani të normalizojë marrëdhëniet dhe madje të bashkohet me Marrëveshjet e Abrahamit. Kjo sigurisht mbetet një mundësi e brishtë, por mund të jetë tregues i një realiteti të ri në Lindjen e Mesme, i formuar falë mbrojtjes së fortë të Izraelit kundër agresionit iranian.

Ndërsa flitet për frikën arabe nga Izraeli, çfarë ka ndodhur nga ana tjetër? Kur Irani lëshoi raketa dhe dronë kundër Izraelit në prill të vitit të kaluar, Jordania, Arabia Saudite, Katari, Emiratet e Bashkuara dhe Bahreini u përfshinë në mbrojtjen e Izraelit. Pas kuintave, shumë vende arabe kanë qenë duke përkrahur në heshtje Izraelin në luftën e tij kundër Hamasit në Gaza. Disa madje kanë ofruar mbështetje praktike. Ata duan që Izraeli të fitojë në Gaza sepse kanë frikë edhe vetë nga Vëllazëria Myslimane, degë e së cilës është Hamasi. Ata e dinë se nëse Hamasi fiton, kjo do të inkurajojë xhihadistët në vendet e tyre.

Motivi kryesor për bashkimin e vendeve arabe me Marrëveshjet e Abrahamit gjatë mandatit të parë të Trump-it ishte forca ushtarake e Izraelit dhe gatishmëria e Benjamin Netanyahu-t për ta përdorur atë. Kjo u përforcua nga braktisja e dukshme e aleatëve sunitë nga ana e Obamës, në favor të forcimit të Iranit. Nëse Amerika nuk mund të ofronte më mbrojtje ndaj agresionit iranian, atëherë Izraeli mundej. Kjo u vërtetua edhe më shumë gjatë luftës 12-ditore të fundit. Kjo rrit mundësinë që Marrëveshjet e Abrahamit të zgjerohen duke përfshirë Arabinë Saudite dhe vende të tjera arabe. Ata mund të kenë besim në administratën aktuale amerikane, por çfarë ndodh në të ardhmen? Ata mund të mos bien në dashuri me Izraelin, por e dinë se ai nuk ka zgjidhje tjetër veçse të mbetet gjithmonë “kali i fortë”.