Patriotizmi steril i disa subjekteve politike dhe patriotizmi si e drejtë, detyrë dhe përgjegjësi para masës elektorale
Prof. Dr. Fejzulla Berisha
- Patriotizmi si vlerë dhe si provë e përgjegjësisë publike
Në historinë e zhvillimit politik shqiptar, fjala “patriotizëm” ka bartur peshën më të madhe shpirtërore e morale të kombit. Ajo ka qenë frymë, ideal dhe sakrificë.
Por në politikën e sotme, ajo shpesh është degraduar në formulë të konsumuar retorike, në slogan elektoral pa përmbajtje reale, në një flamur që ngrihet për votë dhe jo për vlerë.
Kështu, patriotizmi – dikur ideal i shenjtë i lirisë dhe i bashkimit kombëtar – sot, në gojën e disa subjekteve politike, është kthyer në maskë për mungesë vizioni, përgjegjësie dhe ndershmërie publike.
Në këtë kuptim, kemi të bëjmë me një dukuri që mund të quhet patriotizëm steril – formë e zbrazët, e pavlerë dhe e instrumentalizuar e patriotizmit.
- Patriotizmi steril – populizëm i zbukuruar me flamur
Patriotizmi steril është ai që shfaqet vetëm në fjalime, deklarata, pankarta e retorikë nacionaliste, por që nuk gjen asnjë pasqyrim në vendimmarrje publike, në ndërtim institucional apo në moral politik.
Ai është populizëm i veshur me petkun e patriotizmit, që i shërben pushtetit, jo popullit; partisë, jo shtetit; interesit të ngushtë elektoral, jo interesit të përgjithshëm kombëtar.
Në këtë frymë, disa subjekte politike shpesh simulojnë dashurinë për atdheun, ndërsa në prapaskenë zhvillojnë politika që e dëmtojnë vetë thelbin e shtetit.
Ata përdorin flamurin si mbulesë për paaftësinë, si dekor për mungesën e vizionit, si fasadë për mosveprimin.
Në vend të patriotizmit të veprës, ata prodhojnë patriotizëm të fjalës – të shpejtë në deklarata, por të ngadaltë në përgjegjësi.
- Patriotizmi si e drejtë, detyrë dhe përgjegjësi ndaj qytetarit
Në sistemet demokratike, patriotizmi është njëkohësisht e drejtë morale dhe detyrë juridike.
Çdo qytetar ka të drejtë ta dojë atdheun, por çdo përfaqësues publik ka detyrimin ta mbrojë me vepra dhe përgjegjësinë ta shërbejë me ndershmëri.
Patriotizmi i një politikani matet me qëndrueshmërinë ndaj Kushtetutës, me respektin ndaj ligjit, me kujdesin për interesin publik dhe me besnikërinë ndaj elektoratit.
Në këtë këndvështrim, patriotizmi është një triadë vlerash të ndërthurura:
-E drejtë, sepse askush nuk mund t’i mohojë individit ndjenjën e përkatësisë kombëtare;
-Detyrë, sepse dashuria për atdheun kërkon përkushtim dhe veprim konkret;
-Përgjegjësi, sepse politika është shërbim publik, jo privilegj personal.
Kush flet për atdheun, por nuk i shërben qytetarit, nuk është patriot – është retor populist.
- Patriotizmi i vërtetë – ndërtim i shtetit dhe mbrojtje e dinjitetit qytetar
Patriotizmi nuk matet me britma, por me ndërtimin e institucioneve të drejtësisë, me mbrojtjen e pasurisë publike, me forcimin e arsimit, me ruajtjen e dinjitetit të kombit në arenën ndërkombëtare.
Patriotizmi i vërtetë kërkon kurajë për të thënë të vërtetën, për të korrigjuar padrejtësitë, për të kundërshtuar korrupsionin dhe për të ruajtur besimin e popullit në shtet.
Ai është akt moral dhe juridik, jo dekor politik.
Në këtë kuptim, patriotizmi i sinqertë është garanci e stabilitetit politik dhe e integritetit kombëtar, ndërsa patriotizmi i rremë është burim i krizave, i përçarjeve dhe i mosbesimit shoqëror.
- Patriotizmi para masës elektorale – kontratë e ndërgjegjes kombëtare
Në shoqërinë demokratike, çdo politikan i zgjedhur është nën betimin e patriotizmit të përgjegjshëm.
Ai nuk i përket më vetes, as partisë, por i përket popullit dhe atdheut që e ka besuar.
Në këtë marrëdhënie, patriotizmi është kontratë e ndërgjegjes kombëtare ndërmjet qytetarit dhe përfaqësuesit të tij politik.
Kur patriotizmi bëhet kod i sjelljes publike, atëherë politika kthehet në shërbim; kur ai bëhet vetëm fjalë e shfrytëzuar, atëherë politika shndërrohet në treg.
- Nga patriotizmi i fjalës te patriotizmi i veprës
Koha jonë kërkon patriotizëm të ndërtimit, jo të propagandës; të përgjegjësisë, jo të pasioneve të momentit; të veprës, jo të retorikës.
Shqiptarët kanë derdhur gjak për lirinë, jo për populizmin; kanë sakrifikuar për shtetin, jo për interesin partiak.
Prandaj, patriotizmi duhet të kthehet në thelb të ndershmërisë publike dhe të kulturës politike, e jo në monedhë të fushatave.
Vetëm atëherë kur politika ta kuptojë se patriotizmi është detyrë, jo privilegj, dhe se atdheu nuk shitet për votë, ne do të kemi shoqëri të ndërtuar mbi dinjitetin, ligjin dhe ndërgjegjen kombëtare.
