Një artikull që po ngjall shumë vëmendje, i cili pretendon se një strukturë e gjetur në Indonezi është piramida më e vjetër në botë, ngre shumë kritika nga disa arkeologë që tani duan të kuptojnë më shumë dhe pa mëdyshje. Hulumtimet sensacionale arrijnë në përfundimin se ekziston një piramidë e vendosur nën vendin prehistorik të Gunung Padang në Java Perëndimore, Indonezi, e cila mund të jetë ndërtuar 27,000 vjet më parë. Kjo do ta bënte atë shumë më të vjetër se piramida e parë egjiptiane, Piramida e Djoserit e ndërtuar 4600 vjet më parë. Dhe kjo do të nënkuptojë gjithashtu se ai i paraprin vendit më të vjetër të njohur megalitik, Göbekli Tepe në Turqi, i cili u ndërtua rreth 11,000 vjet më parë.

Dhe sigurisht, do të rishkruante plotësisht atë që dimë për qytetërimin njerëzor në atë zonë. “Piramida u bë një simbol i qytetërimit të përparuar të asaj periudhe antike,” thotë bashkëautori i letrës Danny Hilman Natawidjaja, një gjeolog në Agjencinë Kombëtare për Kërkim dhe Inovacion (BRIN) në Bandung, Indonezi, i cili vazhdon: “Nuk është e lehtë për të ndërtuar piramida. Kërkohen aftësi të larta murature”.

Janë pikërisht këto pohime që kanë lënë të ftohtë shumë kolegë studiues. Lutfi Yondri, një arkeolog në BRIN në Bandung, Indonezi, thotë se kërkimet e tij kanë treguar se banorët e rajonit kanë jetuar në shpella midis 12,000 dhe 6,000 vjet më parë, shumë kohë pas ndërtimit të supozuar të piramidës, dhe asnjë gërmim të asaj periudhe. zbuloi dëshmi të ndërtimit të sofistikuar të muraturës prej guri. “Jam i befasuar që artikulli u botua ashtu siç është,” thotë Flint Dibble, një arkeolog në Universitetin e Kardifit në Mbretërinë e Bashkuar. Sipas studiuesit, edhe pse punimi paraqet “të dhëna realiste”, përfundimet për vendndodhjen dhe moshën nuk janë të justifikuara.

Sipas studimit, Gunung Padang përbëhet nga pesë tarraca guri që formojnë shkallë, me mure mbajtëse dhe shkallë lidhëse, të gjitha në majë të një vullkani të zhdukur. Midis 2011 dhe 2014, Natawidjaja dhe kolegët studiuan vendin duke përdorur teknika të ndryshme të vëzhgimit të tokës për të përcaktuar se çfarë fshihet poshtë tarracave të dukshme. Ata identifikuan katër shtresa, të cilat – sipas studiuesve – përfaqësojnë faza të veçanta të ndërtimit. Shtresa më e brendshme është një bërthamë llave e ngurtësuar, e cila është “skalitur me përpikëri”. Shtresat e mëvonshme të shkëmbinjve “të renditur si një mur me tulla” u mbivendosën mbi shtresën e vjetër.

Shtresat ishin të datuara me karbon, duke përdorur mostra të nxjerra nga një bërthamë e shpuar në kodër. Faza e parë e ndërtimit ndodhi midis 27,000 dhe 16,000 vjet më parë. Shtesa të tjera u bënë midis 8,000 dhe 7,500 vjet më parë, dhe shtresa përfundimtare, duke përfshirë tarracat e dukshme me shkallë, u vendos midis 4,000 dhe 3,100 vjet më parë.

Dibble argumenton se nuk ka prova të qarta që shtresat e varrosura janë ndërtuar nga njerëzit dhe se në vend të kësaj ato mund të jenë rezultat i motit natyror dhe lëvizjes së shkëmbinjve me kalimin e kohës. Dhe ai shpjegon: “Materiali që rrokulliset poshtë një kodre, mesatarisht orientohet”. Por Natawidjaja përgjigjet se gurët në formë kolone ishin shumë të mëdhenj dhe të rregullt për t’u rrokullisur aty ku shtrihen: «Natyra e rregullt, në formë dhe masive e shkëmbinjve të tillë, disa prej të cilëve peshojnë deri në 300 kilogramë, përjashton mundësinë e transportit natyror mbi. distanca të konsiderueshme”.

Një zë tjetër kundërshtar vjen nga Bill Farley, një arkeolog në Universitetin Shtetëror të Konektikatit në New Haven, i cili thotë se studimi nuk ka dhënë asnjë provë për ekzistencën e një qytetërimi të përparuar gjatë epokës së fundit të akullit. Mostrat e tokës 27,000-vjeçare të Gunung Padang, megjithëse datohen me kujdes, nuk kanë asnjë shenjë dalluese të aktivitetit njerëzor, të tilla si mbetje qymyr druri ose fragmente kockash.

Eileen Ernenwein, një gjeofizike-arkeologe në Universitetin Shtetëror të Tenesit në Johnson City dhe bashkë-redaktor i revistës që botoi artikullin, shkroi në një email për Nature: “Redaktorët, duke përfshirë edhe mua, dhe ekipi i etikës së Wiley, aktualisht po hetojnë këtë nen në përputhje me “Udhëzimet e Komitetit për Etikën e Publikimit”. Natawidjaja shpreson që polemika të mos ngjallë armiqësi në komunitetin shkencor dhe thotë: “Ne jemi vërtet të hapur për çdo studiues nga e gjithë bota që dëshiron të vijë në Indonezi me ndonjë program kërkimor mbi Gunung Padang.”

E sigurt është se e gjithë kjo të kujton shumë historinë e “piramidave boshnjake”, të cilat, sipas Semir Osmanagiq, janë ndërtuar rreth 12 mijë vjet më parë, por që hasën në kundërshtimin e komunitetit arkeologjik dhe gjithçka përfundoi në asgjë. Dhe mbi të gjitha, bazaltët kolonë shpesh bëjnë mashtrime me arkeologët të cilët mund të interpretohen si elementë të ndërtuar artificialisht kur nuk janë asgjë më shumë se struktura natyrore të lidhura me ftohjen e llavës.