Mbretëria e Bashkuar dhe Bashkimi Evropian (BE) më në fund kanë arritur një marrëveshje se si do të tregtojnë dhe cilat do të jenë marrëdhëniet e tyre të ardhshme, pas Brexit.

Që kur Britania e Madhe u largua nga BE-ja më 31 janari, të dy palët kanë pohuar se duhet të kenë rregulla të reja, raporton bbc.

Negociatat kishin shkruar në “pa krye”, pasi marrëdhënia aktuale mes Mbretërisë së Bashkuar dhe BE-së (e quajtur “tranzicioni”) përfundonte më 31 dhjetor.

Çka është BE-ja dhe Brexit?
BE-ja përbëhet nga 27 vende evropiane. Qytetarët e BE-së janë të lirë të jetojnë dhe punojnë në vendet e tjera të BE-së dhe firmat në ato vende mund të blejnë dhe shesin mallrat e njëri-tjetrit, pa kontrolle ose taksa shtesë në kufij, transmeton Telegrafi.

Britania e Madhe ishte vendi i parë që u largua nga BE dhe kjo ishte e njohur si Brexit – dalja Britanike.

Çfarë është kjo marrëveshje?

Marrëveshja përmban rregulla të reja për mënyrën se si Britania e Madhe dhe BE-ja do të jetojnë, punojnë dhe tregtojnë së bashku. Kjo do të hyjë në fuqi më 1 janar të vitit 2021.

Ajo përfshin një marrëveshje për mos tatimimin e mallrave të njëri-tjetrit kur ata kalojnë kufijtë – të njohur si tarifa – për të mbajtur të ulët koston e tregtisë. Ajo gjithashtu heq qafe kuotat (kufijtë në sasinë e gjërave që mund të tregtohen).

Qeveria e Mbretërisë së Bashkuar thotë se marrëveshja mbulon tregtinë me vlerë prej 742 miliardë eurosh në vitin 2019.

Sidoqoftë, edhe me një marrëveshje, do të ketë disa kontrolle të reja kufitare – kështu që bizneset do të duhet të jenë të gatshëm për ndryshime.

Ka shumë detaje për të kaluar dhe mund të duhet pak kohë për të kuptuar plotësisht se çfarë do të thotë marrëveshja për jetën e përditshme, duke përfshirë shkuarjen me pushime ose studimet në shtetet e BE-së.

Sa e rëndësishme është kjo marrëveshje?

BE është partneri më i afërt dhe më i madh tregtar i britanikëve, kështu që arritja e një marrëveshje ishte gjithmonë një përparësi.

Ndërsa Britania e Madhe ishte në BE, kompanitë mund të blinin dhe shisnin mallra përtej kufijve të BE-së pa paguar tarifa. Pa marrëveshje, bizneseve do t’u duhej të fillonin të paguanin këto taksa, të cilat do t’i shtonin kostot e tyre.

Asnjë marrëveshje nuk do të nënkuptonte gjithashtu më shumë kontrolle kufitare, të cilat mund të kishin shkaktuar vonesa për kamionët që transportonin produkte.

Po në lidhje me marrëveshjet e tjera tregtare në Mbretërinë e Bashkuar?

Kur Britania e Madhe ishte në BE, ajo automatikisht ishte pjesë e marrëveshjeve tregtare që ka me më shumë se 70 vende.

Që nga largimi, BE ka bërë marrëveshje me 58 nga ato vende, në mënyrë që të vazhdojë tregtinë në të njëjtën mënyrë. Bisedimet me 10 vende janë ende duke vazhduar, por shumë nga marrëveshjet më të rëndësishme janë bërë.

Mbështetësit e Brexit thonë se largimi nga BE-ja do t’i japë Britanisë më shumë liri për të arritur marrëveshje tregtare në të gjithë botën. Kundërshtarët thonë se është më mirë të qëndrosh pranë BE-së pasi është një partner i rëndësishëm tregtar.

Pse ndodhi Brexit?

Një votim publik – ose referendum – u mbajt në qershor të vitit 2016, për të vendosur nëse britanikët duan të jenë në BE.

Alternativa e largimit fitoi me 52 për qind kundrejt 48 për qind. Pjesëmarrja në referendum ishte shumë e lartë me 72 për qind dhe më shumë se 30 milionë njerëz votuan.

Çfarë ndodh më pas?

Edhe pse marrëveshja është rënë dakord, ajo ende duhet të bëhet e ligjshme. Që të ndodhë kjo duhet të shikohet dhe miratohet nga të dy parlamentet e Mbretërisë së Bashkuar dhe Evropës.

Ndërsa është lënë kaq vonë, Parlamenti Evropian nuk do të ketë kohë ta nënshkruaj atë përpara fundit të vitit. Kjo nuk duhet të ndalojë hyrjen në fuqi të marrëveshjes më 1 janar, por do të duhet më shumë kohë përpara se ajo të vuloset zyrtarisht, transmeton Telegrafi.

Qeveria e Mbretërisë së Bashkuar mund të thërrasë deputetët gjatë periudhës së Krishtlindjes në mënyrë që të votojë mbi marrëveshjen. Sidoqoftë, nuk do të kishte kohë për të debatuar dhe për të parë detajet nga afër.

Dhe me një fjali?

Një marrëveshje është rënë dakord, por njerëzit dhe bizneset nuk kanë shumë kohë që të përgatiten për ndryshimet që do të fillojnë nga 1 janari.

Çfarë do të thonë fjalët Brexit?

Vitet e fundit kanë parë shumë fjalë dhe fraza që hyjnë në jetën tonë. Britanikët nuk i kanë përdorur, por politikanët i përdorin ato. Ja se çfarë nënkuptojnë disa prej tyre:

Periudha e tranzicionit: Periudha 11-mujore pas daljes së Mbretërisë së Bashkuar nga BE (duke përfunduar në fund të vitit 2020), gjatë së cilës kohë Mbretëria e Bashkuar ka ndjekur rregullat e BE-së, për të lejuar udhëheqësit të bëjnë një marrëveshje.

Marrëveshja e tregtisë së lirë: Kjo është ajo që BE dhe Britania kanë rënë dakord tani – një marrëveshje midis vendeve që inkurajon tregtinë duke hequr qafe barrierat si taksat mbi mallrat

Rregullat e OBT-së: Nëse vendet nuk kanë marrëveshje të tregtisë së lirë, ato duhet të tregtojnë në përputhje me rregullat e vendosura nga një organ global i quajtur Organizata Botërore e Tregtisë (OBT), që mund të nënkuptojë taksat mbi mallrat.