Vladimir Kostiq, ish-kryetar i SANU-së (Akademia Serbe e Shkencave dhe Arteve) dhe një nga themeluesit e nismës ProGlas, tha se një nga arsyet e frikës tek qytetarët është se jetojnë në një vend pa zgjidhje, duke treguar për “numrin mbresëlënës të skandaleve dhe aferave” që nuk patën  kurrë epilog.

Kostiq tha se ProGlas i tregoi atij se “edhe kjo Serbi e hutuar, e çorientuar dhe e vetmuar është ende një sekret i madh dhe sekretet duhet të trajtohen me kujdes”.

“Sot, kur breshëria e sulmeve irracionale dhe të pabaza ndaj nismëtarëve të saj arrin një kulm të ri, deri në nivelin e denoncimeve, ndoshta një nga masat e suksesit do të jenë përmasat e urrejtjes me të cilën do të përballemi në ditët në vijim. Duket se ‘ProGlas’, pavarësisht suksesit apo dështimit të tij, më ka qenë më i nevojshëm për mua si individ se sa kam nevojë për rezonancën e tij në publik, sado egoiste të tingëllojë. Në fund të fundit, mbase nuk do të ishte keq që ata që e kanë nënshkruar ta përjetojnë në këtë mënyrë edhe ProGlas”, tha Kostiq.

I pyetur nëse ka ndonjë mirëkuptim për ata që janë tërhequr në të tashmen e tyre paqësore, të cilët jetojnë në flluskën e tyre duke u përpjekur të mos preken nga asgjë, Kostiq tha se një nga arsyet e frikës tek qytetarët është se jetojnë në një vend pa asnjë zgjidhje.

“Dikush tha se votuesit nuk janë heronj, por mbledhës pullash dhe kanarine. Ku ta marr të drejtën të mos kuptoj njerëzit e frikësuar? Një nga arsyet e frikës është se ne jetojmë në një vend pa zgjidhje. Vetëm në muajt e fundit, ne kemi qenë dëshmitarë të një numri mbresëlënës skandalesh dhe aferash – çfarë ka ardhur nga kjo? Në një paqartësi të tillë, njeriu bëhet i pasigurt, humbet besimin te institucionet dhe është i ndjeshëm ndaj manipulimit”, paralajmëroi ai.

Në ato situata, rrugëdalja, sipas Kostiqit, është figura e liderit.

“Për rreziqet e ndërtimit të kultit të personalitetit kam shkruar më shumë se një herë, pak a shumë pa u vënë re. Në këtë kuptim, këto zgjedhje janë një eksperiment social i projektuar tërësisht, rezultatet e të cilit, kam frikë se do t’i kuptojmë vonë. Nuk ka pasur kurrë një dhuratë paqësore, as mundësi për t’u fshehur – këtë duhet ta dimë”, theksoi ai.

Kostiq kujtoi se autokracia, si dhe tirania, e cila është vetëm disa hapa larg, Hannah Arendt e kupton si një çoroditje të një egalitarizmi tashmë të rremë, sepse kërcënon të gjithë si njësoj të parëndësishëm.

“Problemi është se frika ushqen urrejtje dhe kështu cikli i reagimeve të problemeve tona mbyllet në mënyrë të pakthyeshme”, tha Kostiq.

“Serbia është bërë një shoqëri e mbyllur dhe e palëvizshme”

Ish-kryetari i SANU-së vlerësoi se Serbia është bërë një shoqëri e mbyllur dhe e palëvizshme.

“Kryesisht mesatarisht në moshë të mesme, ne kemi përqafuar oportunizmin dhe jeta na kalon si një lloj karuseli i mërzitshëm – ne sillemi rrotull e rrotull derisa jemi të rraskapitur. Ne e bindëm veten se e meritonim që e ardhmja të dorëzohej në adresën tonë nga dikush tjetër. Unë mendoj se ne po llogarisim në një lloj shërbimi të dorëzimit, lloji me të cilin janë plot rrugët tona sot, “tha ai.

Duam apo jo, Evropa është rrethi ynë i qytetërimit, origjina dhe habitati ynë kulturor dhe historik, tha Kostiq.

“Edhe si shtet dhe si individë jemi rritur nën hijen e vlerave të tij. Në kohë kritike, bashkatdhetarët tanë të rëndësishëm sollën në Serbi ide të mëdha evropiane mbi të cilat u ndërtuan shteti dhe ligjet e tij, organizimi i shoqërisë civile dhe arritjet e brishta demokratike, universiteti, prirjet artistike… dhe mbrojtën të njëjtat vlera në luftërat botërore. Më në fund, ku shkojnë fëmijët tanë në kërkim të një jete më të mirë”, pyeti ai.

Ndër të tjera, Kostiq foli për Nedeljnik-un e ri për shoqërinë serbe, për të kaluarën dhe të ardhmen, për vlerat e reja klasore dhe tradicionale, për keqkuptimet më të mëdha, zgjedhjet dhe listat, mediat dhe manipulimet, Kosovën dhe Evropën…