Zëvendësndihmëssekretari amerikan dhe emisari për Ballkanin Perëndimor, Gabriel Escobar, ka folur për dialogun Kosovë-Serbi si dhe zhvillimet në Kuvendin e Serbisë ku të ënjten ka pasur përplasje për çështjen e Kosovës dhe planin franko-gjerman.

Për planin franko-gjerman, Escobari ka thënë se është “një udhërrëfyes i mrekullueshëm” dhe se shpreson që të dyja palët e pranojnë dhe fillojnë menjëherë zbatimin e tij. Më tutje, Escobari e ka vënë theksin të Asociacioni i komunave me shumicë serbe, për të cilin ka thënë se duhet të zbatohet. “Por ndërkohë, ka mjaft fusha që ekzistojnë brenda Marrëveshjes së Brukselit që mbeten të paplotësuara. Një nga më të rëndësishmet është Asociacioni i komunave me shumicë serbe”, ka thënë ai.

Megjithatë, Escobari nuk ka treguar nëse pika për asociacionin është e përfshirë në planin franko-gjerman, duke thënë se mund të zbulojë, por sipas tij është një dispozitë që Kosova dhe Serbia duhet t’i zbatojnë të gjitha marrëveshjet e kaluara.

Ai ka pasur edhe një koment për refuzimin e kryeministrit Albin Kurti për asociacionin, edhe pse ai të enjten ka paraqitur gjashtë kushtet për pranimin e tij.

“Sido që shkoni përpara në dialogun e lehtësuar nga BE-ja, do të keni një Asociacion (të komunave me shumicë serbe). Prandaj them gjithmonë se do të zbatohet në një moment. E pranon ose jo qeveria aktuale në Kosovë obligimin ligjor, nuk është marrëveshje në mes të Kurtit dhe Serbisë. Është një marrëveshje në mes të Serbisë dhe Kosovës. Kjo është arsyeja pse unë vazhdojë të them se do të ndodhë. Do të jetë baza e marrëveshjes së normalizimit. Nuk mund të mos bëhet kjo”, ka thënë Escobari për gazetën “The Pavlovic Today”.

Në pyetjen e gazetës se çfarë ka kaq specifike dhe urgjente tani për zbatimin e asociacionit, Escobari ka përmendur dy arsye si më kryesoret. “Ajo që është specifike dhe urgjente tani është një: gjatë një viti e gjysmë të fundit ne kemi parë një seri konfrontimesh në rritje midis Serbisë dhe Kosovës, të gjitha të përqendruara rreth trajtimit të serbëve në veri dhe mënyrës se si ata ndërveprojnë me Qeverinë e Kosovës. Pra, një, ne duhet të thyejmë ciklin e konfrontimeve dhe konflikteve gati të dhunshme”, është përgjigjur Escobar.

Faktori tjetër që e bën formimin e Asociacionit të komunave me shumicë serbe një pikë urgjente në agjendën amerikano-evropiane është lufta e vazhdueshme në Ukrainë. “Ajo që do të na ndihmojë të zgjidhim këtë konflikt do të jenë dy gjëra, uniteti ShBA-BE dhe solidariteti i NATO-s. Pra, ne nuk mund ta harxhojmë kapacitetin e brezit tonë në konflikte brenda territorit të Evropës”, ka thënë Escobar, duke shtuar se asociacioni është vendimtar për të ecur përpara.

“Evropa duhet të jetë e lirë, paqësore dhe e bashkuar ndërsa përballemi me kërcënime reale të sigurisë jashtë kontinentit, jashtë hapësirës sonë transatlantike. Kështu që ne duhet ta bëjmë atë. Dhe kështu, në kontekstin e kësaj, gjermanët dhe francezët propozojnë këtë udhërrëfyes, të cilin ne e mbështesim plotësisht. Në atë udhërrëfyes dhe në kontekstin e krizës, ku serbët u larguan (nga institucionet), urgjenca, nevoja për zbatim, Asociacioni (i komunave me shumicë serbe) është absolutisht vendimtar për të ecur përpara”, ka deklaruar Escobari.

Ai ka përsëritur se asociacioni s’do të jetë një Republika Srpska dhe se do të jetë në përputhje të plotë me ligjet e Kosovës.

“Pra tani brenda këtij konstrukti, qëndrimi ynë është që duhet të jetë diçka që nuk e shkel Kushtetutën e Kosovës, sipas ligjeve të Kosovës, që nuk krijon probleme për funksionalitetin e Kosovës. Me fjalë të tjera, asnjë model i Republika Srpska. Tani, ajo që bën, për mendimin tim, është se e ndihmon Kosovën të marrë përsipër shërbimet dhe çështjet që serbët në veri aktualisht kërkojnë nga Beogradi t’i bëjë – do të transferohej, të gjitha ato shërbime duhet të ofrohen nga qeveria dhe Kosova. Dhe nëse Serbia ka ndonjë zë në të, kjo duhet të bëhet në mënyrë transparente, dhe përsëri, sipas ligjeve të Kosovës. Pra, ky është vizioni ynë. Çfarë do të bënte kjo? Do t’u ofronte këtyre komunave aftësinë për të koordinuar dhe krijuar ekonomi të shkallës për gjëra të tilla si arsimi, kujdesi shëndetësor, të gjitha në gjuhën serbe, heqja e mbeturinave, shërbimet e ambulancës, llojet e gjërave që komunat tashmë i bëjnë, por ato do të jenë në gjendje të koordinohen mes tyre, për ta bërë atë të funksionojë për ta. Dhe nga mënyra, siç e bëjnë ata, duhet të jetë pa probleme. Njerëzit nuk duhet të ndiejnë ndonjë ndryshim në jetën e tyre ose ndonjë ndryshim negativ në jetën e tyre ndërsa ne ecim përpara në këtë drejtim”, ka thënë zyrtari i lartë amerikan.